सामान्यतया औषधि पसलहरुमा १० हप्तासम्मको गर्भपतन गर्न दुईवटा औषधि एउटै खोलमा दिने गरिन्छ । एउटा मिजोप्रोस्टोल ८०० एमसिजीको चारवटा र अर्को मिफिप्रिस्टोन २०० एमजी औषधि हुन्छ । सामान्य भाषामा भन्नुपर्दा यी औषधिले गर्भलाई पाठेघरबाट अलग गरिदिन्छ र पाठेघरमा दबाब ल्याउँछ । जसले गर्दा गर्भलाई पाठेघरबाट बाहिर निकाल्ने गर्छ । विडम्बना पिसाबमा गर्भ देखिएकै आधारमा हाम्रो समाजमा यी सब कुुरा हुने गर्छन् । औषधि पसलमा पनि कुनै प्रश्नोत्तर नै नगरी सजिलै पूर्ण व्यावसायिक तवरले औषधि बेच्ने गर्छन् तर वास्तविकतामा यी औषधि सेवन गर्नुपूर्व धेरै कुरामा ख्याल गरिनुपर्छ ।
गर्भपतनसम्बन्धी औषधि खानुपूर्र्व ख्याल राख्नुपर्ने कुराहरु
-गर्भ रहेको कम्तीमा १० हप्ता नकटेको हुनुपर्ने ।
-गर्भ पाठेघरमा बसेको नबसेको सुनिश्चित हुनुपर्ने ।
-गर्भमा बसेको गर्भको अवस्था सुनिश्चित हुनुपर्र्ने ।
-गर्भपतन गर्नुपूर्व एकपटक भिडियो एक्सरे अनिवार्य रुपमा गर्नुपर्छ ।
-गर्भपतन गर्नुपूर्व शरीरमा रगतको मात्रा र अन्य रोगबारे जानकारी हुनुपर्छ ।
-गर्भपतन गर्नुपूर्व गर्भपतन गर्ने औषधिको नकारात्मक असरबारेमा जानकारी हुनुपर्छ ।
-गर्भपतन गर्नुअघि तालिमप्राप्त स्वास्थ्यकर्मी वा नजिकैको चिकित्सकको निगरानीमा रहेर औषधि सेवन गर्नुुपर्छ ।
तर विडम्बना हाम्रो समाजमा यी सबै कुरा ख्याल नगरी जथाभावी पिसाब जँचाउँदा गर्भ देखिएकै आधारमा गर्भपतनसम्बन्धी औषधि प्रयोग गर्ने गरिन्छ । यसले गर्भवती महिलाको ज्यान जाने त जोखिम छँदैछ, दीर्घकालीन रुपमा स्वास्थ्यलाई पनि असर गरिरहेको हुन्छ ।
जथाभावी गर्भपतनसम्बन्धी औषधि खाँदा हुने जोखिम
-अपूर्ण गर्भपतन (इन्कम्पिलिट एबोर्सन) यस्तो अवस्थामा गर्भ पूर्ण रुपमा निस्केको हुँदैन । औषधि खाएको लामो समयसम्म पनि रगत बग्ने गर्छ र बिरामीको शरीरमा रक्तअल्पता र शरीरको ब्लड प्रेसर नभएर ज्यान जान सक्छ ।
-गर्भ पाठेघरभन्दा बाहिर नलीमा रहेको अवस्थामा गर्भपतनसम्बन्धी औषधि खाँदा पाठेघरमा आउने दबाबले गर्दा पाठेघर फुट्ने जोखिम बढी हुने गर्छ ।
-भिडियो एक्सरे नगरी गर्भको आकार, तौल र अवस्था नहेरी औषधि सेवन गर्नाले पनि पाठेघरमा आउने दबाबले पाठेघर फुट्ने जोखिम हुन्छ ।
-यदि मोलार पे्रग्नेन्सी अर्थात् अंगुरको दानाजस्तो गर्भ बसेको खण्डमा गर्भपतनसम्बन्धी औषधिको कुनै पनि काम हुँदैन ।
-लामो समयसम्म पाठेघरमा संक्रमण रहिरहने सम्भावना बढ्ने गर्छ, जसले गर्दा पाठेघरको नली बन्द हुुने जोखिम बढ्छ ।
-पटकपटक गर्भपतनसम्बन्धी औषधि खानाले दीर्घकालीन रुपमा पाठेघरको नली बन्द भएर बाँझोपनजस्ता समस्या देखिने सम्भावना बढ्ने गर्छ ।
तसर्थ हामीले सोचे र देखेअनुसार एमटीपी अर्थात् औषधि सेवन गरेर गरिने गर्भपतन सुरक्षित भरपर्दो हुँदैन । अहिले पनि हाम्रो देश नेपालमा दिनहुँ यस किसिमका औषधिको प्रयोग बढ्दो छ, जसले गर्दा महिलाको स्वास्थलाई निकै नै जोखिममा राखिरहेको छ । हामीले सकभर यौनसम्पर्क गर्दा परिवार नियोजनको साधन प्रयोग गरेर अनावश्यक गर्भ बस्न नै नदिने हो । यदि असुरक्षित तवरले गर्भ बसेको छ भने पूर्ण सचेत भएर मात्रै गर्भपतनसम्बन्धी सेवन गर्दा भरपर्दो र सुरक्षित गर्भ पतन हुन्छ । सुरक्षित गर्भपतनले मात्रै आमा र सुरक्षित स्वास्थ्यको सुनिश्चितता गर्छ ।
