मधुमेह जीवनशैलीसँग सम्बन्धित रोग हो । लाखौं नेपालीहरू यो रोगबाट पीडित छन् । कसैको आमाबाबुलाई मधुमेह भएको छ भने तिनीहरूका छोराछोरीलाई पनि मधुमेह हुने सम्भावना उच्च हुन्छ । आजभोलिको जीवनशैली, खानपान, शारीरिक रूपमा निष्क्रिय रहने बानी, मोटोपना आदि धेरै कारणले पनि मधुमेहलाई जन्म दिइरहेको छ ।
मधुमेहका बिरामीका लागि शरीरमा चिनीको मात्रा म्यानेज गर्न सघाउने केही खानेकुराहरूः
१. अमला– यसमा प्रचुर मात्रामा क्रोमियम पाइन्छ । यो एक खनिज हो जसले कार्बोहाइड्रेट मेटाबोलिजमलाई नियन्त्रित गर्दछ । अमलाले शरीरलाई इन्सुलिनको लागि अधिक प्रतिक्रियाशील बनाउँछ, जसले गर्दा रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रित रहन्छ ।
२. नीम– नीमले ग्लुकोज ट्रान्सपोर्टर ४ (जीएलयूटी४)को नियमन गर्छ र ग्लुकोसिडेज जस्ता आन्द्राको प्रमुख इन्जाइमहरूलाई अवरोध गरेर ग्लुकोजको खपत कम गराउन सक्छ । तपाईँलाई पनि मधुमेह छ भने नीमको पातलाई पानीमा उमालेर त्यसको रस पिउन सक्नुहुन्छ ।
३. जामुन– जामुन एक प्रकारको फल हो । यसमा जाम्बोलिन नामक यौगिक हुन्छ । रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न यो निकै प्रभावकारी हुन्छ । जामुन मधुमेह रोगीका लागि निकै लाभदायक फल हो ।
४. दालचीनी– रगतमा चिनीको मात्रा घटाउन यो निकै लाभदायक मानिन्छ । यसले इन्सुलिनको प्रभावको नक्कल गर्न सक्ने धेरै अनुसन्धानले देखाएको छ । इन्सुलिन एक हार्मोन हो । यसले रगतबाट चिनी हटाउने काम गर्दछ । दालचिनीलाई चिया वा पानीमा राखेर पिउन सकिन्छ । यसलाई खानामा पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
५. करेला– रगतमा चिनीको मात्रा घटाउन करेला निकै फाइदाजनक हुन्छ । करेलामा इन्सुलिन जस्तै काम गर्ने गुणहरू हुन्छन्, जसले कोशिकाहरूमा ऊर्जाको लागि ग्लुकोज ल्याउन मद्दत गर्दछ ।
६. आलस– आलसको दानामा फाइबर, ओमेगा–३ फ्याटी एसिड र लिगनेन प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । यसले रगतमा चिनीको मात्रालाई नियन्त्रित गर्न र इन्सुलिन संवेदनशीलतामा सुधार ल्याउन मद्दत गर्न सक्छ ।
